بسم الله الرحمن الرحیم .
بحث روز حوزه های علمیه که درآن بر تحول حوزه و رویکردهای نظام سازی یا اصلاح نظام موجود تاکید میگردد ، یکی از بحوث عمیق و اتفاقا درد کنونی حوزات علمیه است.
تحول در حوزه صحیح است اما بدین نحوه :
الف - تحول در متون حوزه :
اما نه باین شکل که گمان شود کتب کنونی حوزه پاسخگوی درد جاععه ملی و جهانی نیست بلکه تحول بدین نحو که هرآنچه از کتب علمای سلف که امروزه در حوزه مغفول و مهجورند دوباره به سیستم درسی بازگردد.
همان که مرجه عظیم الشان جهان تشیع آیت الله العظمی صافی گلپایگانی ، بدان چندی پیش(1393) در درخواستی از شورای مدیریت حوزه خواستار شدند :
آیت‌الله صافی با اشاره به این‌که «در زمان‌های گذشته طلاب و علما، کتاب‌های کلامی را می‌خواندند و از نظر عقاید اسلامی از کتب دیگر بی‌نیاز می‌شدند» تصریح کرد: یکی از آن کتاب‌ها، شرح باب حادی عشر و دیگری کتاب شرح تجرید بود که از کتاب‌های درسی حوزه‌ها بودند و اکثر آقایان اهل علم آنها را با دقّت می‌خواندند ولی متأسفانه الان این کتاب‌ها در حوزه کمتر خوانده می‌شوند.
ویا بقول مرحوم آیت الله فرهودی ره :
علمای پیش بسیار با نفوذتر و عالم تر بودند ، چون کتبی که آنان می خواندند پرمحتواتر و علمی تر بود.
حوزات علمیه اساس و بنیان تمام دروسش قرآن است و عترت و این دو حبل متین خداوند متعال اند که تا قیامت بروز اند و پاسخگوی نیازهای بشر ،حال هرکتابی که بیشتر به این دو ثقل متوجه اند مفیدترند و کتب سلف قطع بیقین اینگونه اند.